نامزدي در نتيجه خواستگاري مرد و موافقت زن محقق ميشود و نوعي توافق و قرارداد بين آنها محسوب ميشود. موضوع نامزدي توافق بر ازدواج است. پس در نامزدي زن و مرد توافق ميكنند كه با يكديگر ازدواج كنند. بنابراين نامزدي نكاح محسوب نميشود و فاقد آثار نكاح ميباشد و هيچ گونه الزامي براي ازدواج هم محسوب نميشود. ما در ادامه به بررسي جايگاه نامزدي در حقوق مدني ايران و همچنين به بررسي مواد قانوني مربوط به آن مطابق قانون مدني ميپردازيم.
براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد.
براي كسب اطلاعات بيشتر بر روي لينك زير كليك كنيد :
خسارت ناشي از بهم خوردن نامزدي
ماهيت نامزدي
همانطور كه در بالا توضيح داديم نامزدي ازدواج تلقي نميشود. نامزدي به دو صورت ميتواند صورت گيرد: در مورد اول طرفين عقد نكاح در مورد تمام شرايط آن از جمله مهريه و شروط ضمن عقد نكاح و ساير موارد به توافق و تفاهم رسيدهاند و زمان اجراي عقد نكاح را به زمان معيني موكول كردهاند كه بتوانند مقدمات انجام آن را فراهم كنند، مورد دوم زماني است كه طرفين به ازدواج با همديگر توافق كردهاند ولي هنوز در مورد جزئيات مهريه و شروط ضمن عقد به تفاهم نرسيدهاند.
قانونگذار از نامزدي به عنوان وعده ازدواج نام برده كه فاقد الزام حقوقي است.
قانونگذار در ماده ۱۰۳۵ قانون مدني آورده است كه وعده ازدواج يا همان نامزدي ايجاد زوجيت نمينمايد هر چند تمام يا قسمتي از مهريه كه بين طرفين براي موقع ازدواج مقرر گشته پرداخت شده باشد. بنابراين هر يك از زن و مرد مادام كه عقد نكاح جاري نشده باشد ميتواند از وصلت امتناع كند و طرف ديگر نميتواند به هيچ وجه او را مجبور به ازدواج كرده و يا از جهت صرف امتناع از وصلت مطالبه خسارت نمايد.
نكته: آيا ميتوان از زني كه توسط ديگري نامزد شده خواستگاري و با او ازدواج كرد؟ در پاسخ به اين سوال بايد گفت بله، هر چند چنين عملي از ديدگاه اخلاقي و عرفي ناپسند است ولي از نظر قانوني خواستگاري از چنين زني منع حقوقي ندارد و بالطبع ازدواج با چنين زني هم بدون اشكال است.
خسارت ناشي از برهم زدن نامزدي
تا اينجا فهميديم كه نامزدي بين زن و مرد رابطه زوجيت ايجاد نميكند بلكه حتي آنها را به انجام ازدواج هم متعهد نميكند. حال سوال اينجاست كه اگر به دلايلي نامزدي از بين رفت و طرف ديگر هم از اين اتفاق ضرر ببيند آيا خسارت وارده قابل مطالبه است؟
قاعده كلي اين است كه زماني كه امري از جهت قانوني مجاز باشد و در اثر انجام اين امر قانوني به ديگران خسارت وارد شود اصولاً انجام دهنده مسئول خسارت وارده نيست. حال قانونگذار در مورد نامزدي همين نظر را دارد يعني وقتي آن را مجاز اعلام كرده است زن يا مرد نميتواند از طرفي كه نامزدي را برهم زده تقاضاي مطالبه خسارت كند. ماده ۳۵ ۱۰ قانون مدني را كه راجع به نامزدي بود در بالا توضيح داديم. پس در قانون هم اين مورد تصريح شده است.
نكته مهمي كه در اين ماده آمده به كاربردن صرف امتناع است. يعني اينكه اگر خسارت تنها به دليل خودداري از ازدواج باشد قابل مطالبه نيست ولي اگر خسارت دلايل ديگري هم داشته باشد آن خسارات در جاي خود قابل مطالبه است و شخصي كه ضرر ديده است ميتواند خسارت آن را مطالبه كند.
هداياي نامزدي
طبق ماده ۱۰۳۷ قانون مدني هر يك از نامزدها ميتواند در صورت منتفي شدن وصلت هدايايي را كه به طرف ديگر يا ابوين او به دليل ايجاد وصلت هبه نموده مطالبه كند. اگر اين هدايا موجود نباشد مستحق قيمت هدايايي خواهد بود كه عادتا نگاه داشته ميشود مگر اينكه آن هدايا بدون تقصير طرف ديگر تلف شده باشد.
خسارت معنوي
چنانچه يكي از نامزدها سبب آسيب روحي و رواني به ديگري شود طبق قانون اين خسارت قابل مطالبه به نظر ميرسد.
براي دريافت اطلاعات بيشتر در خصوص نامزدي، به كانال تلگرام حقوقي وكيل دات كام مراجعه نماييد. كارشناسان مركز مشاوره حقوقي وكيل دات كام نيز آمادهاند تا با ارائه خدماتي در زمينه مشاوره حقوقي تلفني وكيل دات كام به سوالات شما عزيزان پيرامون نامزدي پاسخ دهند.
براي دريافت مشاوره حقوقي مي توانيد با متخصصين و وكلاي با تجربه وكيل دات كام با شماره 02166419012 تماس بگيريد يا مي توانيد مقالات مجله حقوقي وكيل دات كام را مطالعه نماييد.